Afvallen tijdens de overgang: ja, het kan nog steeds (maar wel anders)

“Sinds ik in de overgang ben, lukt het gewoon niet meer om af te vallen.” “Vroeger ging het zo makkelijk, nu gebeurt er helemaal niets.” “Ik denk dat mijn metabolisme gewoon kapot is door de overgang.”

Als je in de overgang bent en worstelt met je gewicht, herken je deze gedachten waarschijnlijk maar al te goed. En ja, er veranderen inderdaad dingen in je lichaam die het proces kunnen beïnvloeden. Maar hier is het goede nieuws: afvallen tijdens de overgang is nog steeds gewoon mogelijk.

De wet van de caloriebalans geldt namelijk altijd – ook tijdens de overgang. Verbruik je meer dan je binnenkrijgt, dan val je af. Iedereen. Altijd. Maar waarom voelt het dan zo anders dan vroeger?

Wat er echt verandert (en wat niet)

Laten we eerlijk zijn: er gebeuren wel degelijk dingen in je lichaam tijdens de overgang die invloed hebben op je gewicht en waar je vet wordt opgeslagen.

De vetopslag verschuift

Door de afnemende hoeveelheid van het hormoon estradiol merken veel vrouwen dat ze meer buikvet krijgen. Je lichaam compenseert namelijk de verminderde oestrogeenproductie in de eierstokken door vet op te slaan – omdat vetweefsel ook oestrogenen kan aanmaken.

Dit verklaart waarom je plotseling vet ziet verschijnen op plekken waar je dat vroeger niet had. Het is niet dat je lichaam ‘stuk’ is, het probeert je juist te helpen door deze hormonale verandering op te vangen.

Je slaap kan slechter worden

Veel vrouwen ervaren slaapproblemen tijdens de overgang. En zoals je misschien weet uit de basis van afvallen: slechte slaap verhoogt het hormoon ghreline (dat honger stimuleert) en verlaagt leptine (dat verzadiging reguleert). Hierdoor krijg je sneller trek en ben je minder snel voldaan.

Je energieniveau kan schommelen

Door alle hormonale veranderingen kan je energieniveau meer schommelen, waardoor je misschien minder actief bent zonder dat je het doorhebt. Minder beweging betekent minder verbranding.

Maar hier zit de échte uitdaging

Het probleem is niet zozeer dat je lichaam fundamenteel anders werkt. Het probleem is vaak hoe we reageren op deze veranderingen.

De ‘frustratie-spiraal’

Veel vrouwen proberen eerst gewoon harder te werken met hun oude methodes. Minder eten, meer cardio, strenge diëten. En begrijpelijk natuurlijk. Want dat is wat bekend is. 

En als dat niet werkt (wat ergens ook weer logisch is, want het was vaak al niet duurzaam), raken ze gefrustreerd en gaan nog extremer.

Dit is precies de valkuil waar we in dit boek voor waarschuwen: hoe strenger je gaat, hoe sneller je terugvalt.

De ‘het ligt aan mijn hormonen’-val

Denken dat het aan je hormonen ligt, en je er weinig aan kan doen, is heel normaal. Want heel eerlijk, dit lees je overal! En zoals je net las gebeurt er hormonaal ook zeker iets in je lichaam. Dat moeten we niet vergeten.

Maar hormonen maken het afvallen niet onmogelijk. Ze spelen een rol, maar zijn maar een deel van het ontelbaar aantal factoren dat meespeelt. Zoals ze soms in de wetenschap zeggen: hormonen kunnen het geweer laden, maar leefstijl haalt de trekker over. 

Met de passende methodieken kan je net zo goed afvallen tijdens als na de overgang als wanneer je hier nog ver voor zit.

De echte oplossing: Maxible Dieting wordt nu nóg belangrijker

Waar extreme diëten en restricties vroeger misschien tijdelijk werkten (en je daarna terugviel), is tijdens de overgang een duurzame aanpak niet alleen beter – het is essentieel.

Balans over perfectie

In plaats van jezelf alles te ontzeggen, wordt de 80/20 aanpak nu je beste vriend. 80% gezonde, nutriëntrijke voeding en 20% dingen waar je van geniet. Maar let wel op dat de gehele 100% binnen je dagelijkse caloriebudget valt. 

Waarom werkt dit nu zo goed?

• Je lichaam heeft kan tijdens deze transitie goede voedingsstoffen goed gebruiken
• Extreme restricties kunnen extra stress opleveren (en stress verhoogt cortisol, wat vetopslag kan bevorderen)
• Het voelt niet alleen maar als ‘moeten’. Er is genoeg ruimte om te genieten
• Het is een aanpak die je echt kunt volhouden

Eiwitten worden crucialer

Zorg voor voldoende eiwitten (1,6-2,2 gram per kilo lichaamsgewicht). Dit helpt je spiermassa te behouden, wat extra belangrijk is omdat je tijdens de overgang sneller spiermassa kunt verliezen.

Beweging: werk slimmer, niet harder

Vergeet het beeld van uren cardio en jezelf uitputten in de sportschool. Voor vrouwen in de overgang werkt een slimmere aanpak vaak beter:

Krachttraining voor spierbehoud

Progressieve krachttraining helpt je spiermassa te behouden (en dus je metabolisme te ondersteunen). Het hoeft niet intensief – al 2 keer per week 20-30 minuten kan al een wereld van verschil maken.

NEAT: de onderschatte held

NEAT (Non Exercise Activity Thermogenesis) = belachelijk moeilijke term voor dagelijkse bezigheden die geen bewuste inspanning zijn. Denk aan tuinieren, opruimen, wiebelen, stukjes wandelen, de trap nemen, etc.

Verhoog je dagelijkse beweging zonder jezelf uit te putten. Meer wandelen, de trap nemen, tuinieren – het telt allemaal mee voor je dagelijkse verbranding zonder extra stress op te leveren.

De timing-factor

Hier is iets wat veel vrouwen niet verwachten: afvallen tijdens de overgang kan langzamer gaan dan vroeger. En dat is oké.

Geduld is geen zwakte

Waar je vroeger misschien 1 kilo per week kon afvallen, is 0,5 kilo nu misschien realistischer. Dat betekent niet dat het niet werkt – het betekent dat je lichaam andere prioriteiten heeft tijdens deze transitie.

Schommelingen zijn normaal

Door hormonale veranderingen kan je gewicht meer schommelen. Daarom is het nog belangrijker om te focussen op trends over weken, niet op dagelijkse wegingen.

Expert inschakelen: nu belangrijker dan ooit

Tijdens de overgang is goede begeleiding waardevoller dan ooit. Niet omdat je het niet zou kunnen, maar omdat:

• Je lichaam andere signalen afgeeft dan vroeger
• Het lastig kan zijn om onderscheid te maken tussen normale schommelingen en echte stagnatie
• Een coach kan je schema aanpassen aan je nieuwe behoeften
• Het voorkomt dat je terugvalt in oude, ineffectieve patronen

De mindset die het verschil maakt

Het gaat er niet om dat je precies hetzelfde resultaat behaalt als toen je 30 was. Het gaat erom dat je een aanpak vindt die werkt binnen de realiteit van waar je nu bent.

Focus op wat je wél kunt beïnvloeden

• Je voeding (kwaliteit en hoeveelheid)
• Je beweging (slim en consistent)
• Je slaapgewoonten
• Je stressniveau
• Het zoeken van de juiste ondersteuning

Accepteer wat anders is

• Het tempo kan langzamer zijn
• Je hebt misschien een andere aanpak nodig
• Wat vroeger werkte, werkt nu misschien niet meer
• En dat is allemaal oké

Het échte verhaal

Hier is de waarheid: ja, er veranderen dingen in je lichaam tijdens de overgang die het afvallen kunnen beïnvloeden. Maar nee, dat betekent niet dat je geen controle meer hebt over je gewicht.

Het betekent wel dat de aanpak anders moet zijn. Minder focus op snelle fixes en extreme maatregelen, meer focus op duurzame veranderingen die passen bij deze nieuwe fase van je leven.

En eigenlijk? Dat is misschien wel een zegen. Want in plaats van jezelf af te beulen met onhoudbare diëten, leer je nu een manier van leven die je echt kunt volhouden.

Jouw nieuwe start

De overgang hoeft geen einde te betekenen van je mogelijkheid om je goed te voelen in je lichaam. Het kan juist het begin zijn van een gezondere, duurzamere relatie met voeding en beweging.

Een relatie waarbij je niet vecht tegen je lichaam, maar ermee werkt. Waarbij je begrijpt dat langzamer maar blijvend beter is dan snel maar tijdelijk.

Want hier is wat ze je niet vertellen over afvallen tijdens de overgang: het kan niet alleen, het kan zelfs makkelijker zijn om vol te houden dan alle extreme diëten die je vroeger probeerde.

Je hoeft alleen maar te begrijpen dat de regels een beetje zijn veranderd. Maar de mogelijkheid? Die is er nog steeds.